අධිවේගී මුතුඇටේ ගැන අමුතු ඇටේ අමුතු කරුණාව.

 කොළඹ වරාය අද්දරින් ගිනි ජාලාවක් වී ජංජාලයක් වුණ  Express Pearl නැවේ සිද්ධිය මගින් ලංකාවේ සාගරය ට පිරිමැසිය නොහැකි වින්නැහියක් ඵල දී ඇති මොහොතකි; මේ ජුනි 8,ලෝක සාගර දිනයයි. 

Express Pearl හෙවත් 'සීඝ්‍රගාමී මුතුඇටේ'

Express Singapore සමාගමට අයත් නැවකි. එහි අන්තරායකාරී ද්‍රව්‍ය අඩංගු කන්ටේනර් 81 ඇතුළු කන්ටේනර් 1486ක් පටවා තිබී ඇත. 

විනාශය මගින් ද්‍රව්‍යමය වශයෙන් වූ පාඩුව නැවත පියවා ගත හැකි වනු ඇත. එහෙත් සාගර ජෛව පද්ධතියට වූ විනාශය අවුරුදු 20-50ක් තරම් කාලයක් යන තුරුවත් පියවා ගත නොහැක්කක් බව පරිසර විද්‍යාඥයන් විසින් තක්සේරු කෙරේ. 

"අහක යන වින්නැහියක් ගෙදරට කැදවා ගත්තේ මොන මගුලකටදැ"යි ප්‍රශ්න කරන්නෝ වෙති.මේ ප්‍රශ්නය සෑහෙන වලංගු එකෙකැයි මටත් සිතේ.එහෙත් ඒ දෘෂ්ටිකෝණයට මම  එතරම් නොකැමැත්තෙමි. උදව්වක් උපකාරයක් අවැසි ඕනෑ ම මොහොතක ඒ ඉටු කිර්‍රිමේ යහගුණය රාජ්‍යතාන්ත්‍රිකව ද තිබිය යුත්තකැයි මම අදහමි. ප්‍රශ්නය වනුයේ උදව්වක් කිරීමේ හැකියාවක් කොළඹ වරාය හෝ ලංකාව හැටියට තිබුණා ද යන්න ය. 

පෙනී යන හැටියට දැනුවත්වම ඒ හැකියාව ලංකාව සතු නො වේ. ගින්‍න නිවා දැමීම සදහා ලංකාව විසින්‍ මුළින් ම භාවිතා ක‍ළ උපක්‍රම වලට පින් සිදු වන්‍නට ගිනි ජාලා වැඩි වැඩියෙන් පැතිර යන්නට විය. ඒ හැකියාව තිබූ ඉන්දියානු නාවික සහාය ඉල්ලා සිටියේ  අවසාන මොහොතටත් පසුව තවත්‍ ටික වෙලාවකට පසුව ය. ජාත්‍යන්තර top list අනූව ලංකාවේ කොළඹ වරාය 24 වන ස්ථානයේ පිහිටා ඇති අතර ඉන්දීය හොද ම වරාය පිහිටා ඇත්තේ 29 වන ස්ථානයේ ය. වරාය අධිකාරියේ ඉලක්කම් අනූව ජුනි 8 දක්වා 2021 මුල සිට කොළඹ වරායට නැව් 1521ක් පැමිණ තිබේ. ලංකාව ආසන්නයෙන් ගමන් කරන නැව් 3000ක් පමණ වන අතර සාමාන්‍යයෙන් ඉන් 30%ක් පමණ මෙරට වරායට ඇතුල් වෙන බව පැවසේ. එහෙත් මෙරට නාවුක හමුදාව සූදානම් කොට ඇත්තේ තාමත් හූදු මිලිටරි යාන්ත්‍රණයක් ලෙස ය. නිරන්තරයෙන් ම ඇති වන මෙවැනි අනතුරුවලට මුහුණ දීමට සමත් නවීකාරක නාවික බලයක් ගැන සිතීම, ජාතික ආරක්ෂාව අනතුරේ හෙලීමකැයි තැති ගන්වන අමන තක්කඩියන් ට ඒ ගරුත්වය හිමි වෙත්වා!

තත්වය එසේයයි හොදින් ම දන්නා අතර ම මේ 'අධිවේගී මුතු ඇටේ' ගිනි ප්‍රශ්නය ලංකාවේ බලධාරීන් විසින් තනියම කරගසන්නට බාර ගැනීමේ වීර වික්‍රමාන්විත අභිලාශය පිටුපස ඇත්ත කුමක් විය හැකි ද ?

2020 ජූලියේ දී මුරුසි දිවයින ආශ්‍රිත වසර දහසකට වඩා ඉපැරණි කොරල් පරයක් හා ගැටීමෙන් ඊට සිදු වූ විනාශයට වන්දි ගෙවීමට නැව් සමාගමට සිදු වූ අතර එම වන්දිය එරට වාර්ෂික දල ජාතික ආදායමට ද වැඩි විය. ලංකාව ද මෙවැනි කුඩා හෝ වන්දි අය කරගැනීමක් මාසයකට පෙර සිදු කළ බව ආරංචි ය.

'අධිවේගී මුතුඇටේ' සම්බන්ධයෙන් 'ඉන්දියන් සයුරේ අමුතු ඇටේ'දැක් වූ කරුණාව අන් කිසිවක් නො ව මේ වන්දි මුදල් වාසනාව ගැන කළ මලපෙරේත කෙල හැලීමක් මිස අන් කිසිවක් නොවන බව දැන් අපට පැහැදිලි ය. තනියෙන් බදා ගෙන කන්නට ගොසින් වෙච්ච අලකලංචිය ගැන හෝ තාමත් රෙජීමයට වගේ වගක් නැත.  

එහෙත් අනෙක් පැත්තෙන් වන්දි ලබා ගැනීම ගැන ද සැක කටයුතු තත්වයක් මතු වී තිබේ. ඒ මේ සම්බන්ධ ජාත්‍යන්තර හැම්බර්ග් සම්මුතිය තවමත් ලංකාණ්ඩුව විසින් අත්සන්‍ තබා නැති බැවිනි. ක්ෂණික සල්ලි කුට්ටි කඩාගන්‍නා අවස්ථා ලෙස මිස ජාත්‍යන්තර සම්මුති මගින් බැදෙන සීලාචාර අන්තර්ජාතික දේශපාලනයක් ද මේ මුග්ධ රට ට අකැප ය. 'අහවල් සම්මුතියට අත්සන් තබා රට අනතුරේ හෙලුවේ අප නොවේ, අන්න අරුන්' යනුවෙන් නැගෙන නර්මාලාප අපට හොදින් හුරුපුරුදු ය. 

සුනාමි ව්‍යවසනය මෙන් ම මේ සිය‍ළු ව්‍යවසන වෙස් වලාගත් ආශිර්වාද බවට පත් කරගන්නා බල හවුලක් ලබන්නට ලංකා දිවයින වාසනාවන්ත වී තිබේ. ඒ කිසිදු විටෙක ඉන් විපතට පත් වූවන් ට ඒ ආසිරි හිමි නො වූ බව අපි අත්‍දකිමින් නොසිටිමු ද ? 

නයිට්‍රික් අම්ල ඇතුළු කාන්දු වූ විෂ රසායන මගින් මසුන් ඇතුළු ජලජ ජීවීන්ගේ පිට කටු, ඇට කටු දිය කර හරිමින් තිබේ; කොරල් පර විනාශ කරමින් තිබේ. ධීවර කර්මාන්තයත්, සංචාරක කර්මාන්තයත් මේ අනූව සැලකිය යුතු අභියෝගයකට මුහුණ පානු ඇත. "නැත;.පෑරලිය පෙන්වා වික‍නුවා සේඅපට මේ වින්නැහිය ද සුද්දන්ට විකුණා ගානක් කඩා ගත හැකිය" යනුවෙන් කියන කේවට්ටයකු මතු වුවහොත් ඒ ගැන පුදුම විය  යුතු නො වේ. 

කොරල් පරයක් වූ කලී ජෛව විවිධත්වයෙන් ඉහළ ම පද්ධතියකි. නිදසුනක් ලෙස කොරල් විශේෂ 400කට අධික ඕස්ට්‍රේලියාවේ මහා බාධක කොරල්  පරය, මාළු විශේෂ 1500කටත්, බෙල්ලන් විශේෂ 4000කටත් වාසස්ථාන සපයන අතර කැස්බෑ විශේෂ හතෙන් හයක් ම එහි සිටිති. කොරල් පරයක විනාශය, මේ සියල්ල ම විනාශ මුඛයට ඇද දමයි. අවසාන අර්ථයෙන් මේ ඕනෑම පරිසර පද්ධතියක විනාශය මනුෂ්‍ය අපේ විනාශය සහතික කරන්නකි. අපේ පැවැත්ම, මේ සියල්ලේ එකතුවකින් රදා පවතින්නකි. 

එහෙත් ඔක්සිජන් කන්නදැයි අසන රෙජීමයක් මේ කිසිවක් ගැඹුරින් අවබෝධ කර ගනී ද ? එහි මූලික ආර්ථික මූලෝපාය බවට පත් ව ඇත්තේ වින්නැහි ලාබ ය ! ඒ ලාබ අත්පත් කරගන්නට රොද බැද සිටින ඉහළ සිට පහළ දක්වා හරස් තීරුවක් දැන් මේ දිවයිනේ නිර්මාණය වී තිබේ. ඒ උන්දැලා අපත් ඇද ගෙන විනාශයෙන් විනාශය කරා තවත් ඉදිරියට යනු ඇත. ඒ ගැන පාලක පුටු හොබවන්නන්ට පමණක් දොස් කියා අපේ අත් සෝදාගැනීමට ඉතිහාසය අපට අවසර නොදෙනු ඇත.