“බුක් ෆෙයාර් ගියා“ කියන, “ බුක්ෆෙයාර් යනව“ කියන, “බුක්ෆෙයාර් යනවද“ අහන ගොඩ දෙනෙක් මේ දවස්වල හමු වෙනවා. ඒත් පොතක් - ලිපියක් ගැන කතා කරන්න, දෙයක් අහන්න ගියොත් එතැනින් දහයෙන් එක්කෙනෙක් එක්කවත් ඒ වැඩේ කරන්න බැහැ.
ඇත්තට කියවීම දුර්වල දෙයක්, දුර්ලභ දෙයක් වෙලාද ? පැනපු ගමන් ‘ඔව්‘ කියන පිරිසක් ඉන්නව ඒකටත්. එහෙමනම් මොකක්ද ඇත්තට ම හේතුව ?
ගොඩදෙනෙක් කියන්නේ අන්තර්ජාලය ඇතුළු කොම්පියුටරය; එහෙම නැත්නම් ටීවි එක තමයි ප්‍රධාන හේතුව කියලා. මම පොත්-පත්තර කියවන්න ගත්තේ ටීවි ආපු කාලෙමයි. ටීවී එක ළඟින් වාඩි වුණා ම දවස පුරා ම නැගිටගන්න බැරි ව හිටපු, ටිවී බලන්න ඕනකමට ක්ලාස් කට් කරල හිටපු එකෙක් මාත්. ඒත්, ඒකෙන් මගේ පොත්- පත්තර කියවිල්ලට මෙලෝ බලපෑමක් වුණා කියල මටනම් දැනෙන්නේ නෑ.
හැබැයි මටත් පොදුවේ දැනෙනවා පොත් පත්තරවලට වඩා අළුත් පරපුර ටීවී එකට, මුණුපොත ඇතුළු අන්තර්ජාලෙට වැඩියෙන් සෙට් කියලා. මේ නිරික්ෂණයෙන් ම ‘ඔන්න ඕක තමයි අපි කීවේ; ඕක තමයි හේතුව“ කියල කියන්න කලබල වෙන්න ඕන නෑ නේද ? මේක හරියට ළමයෙක් භාෂාව විෂයයට වඩා විද්‍යාවට කැමතිනම්, භාෂාවට අකැමැති වෙන්න හේතුව විද්‍යාව කියල කරන මහා සොයාගැනිම තරම් ම ගොබ්බයි !
මට දැනෙන හැටියට, කියවිමට කෙළවලා තියෙන්නේ කියවීම සම්බන්ධ බලධාරීන් නිසයි.
මම ආසාවෙන් කියවමින් හිටපු පොත් කීපයක් ම මට තිත්ත වෙලා ගියේ ඉස්කෝලේ නිර්දිෂ්ට පොත් කළාට පස්සේ. රසවින්දනය කියල ඒකෙ දී කළේ අමු අමුවෙ ම රසවින්දනය කාබාසිනියා කරපු එක. එකම එක අධ්‍යාපන ප්‍රතිසංස්කරණයකින්වත් අධ්‍යාපනය ආගමිකකරණයෙන් මුදවා ගෙන නෑ. ඉතිහාසය, සාහිත්‍යය වගේ හැම විෂයයක්මත් ආගමික කරල තියෙන්නේ. උන් අහන ප්‍රශ්ණෙට උන්ගේ උත්තරේ ම දෙන්න පුළුවන් නම් තමයි ලකුණු ලැබෙන්නේ. මේක වෙනස් කරල ඇත්ත ශිෂ්‍ය කේන්ද්‍රීය-නිදහස් අදහස්වලට ඉඩ තියෙන අධ්‍යාපන ක්‍රමයක් හදන්නත් මේ එකම එක අධ්‍යාපන ප්‍රතිසංස්කරණයකටවත් බැරි වුනා.
ඉතින් මේක පොත්-පත් කියවීමට බලපාන්නේ කොහොමද ?
අපි පුංචි දවස්වල ළමා පත්තර කියෙව්වේ පට්ට ම පට්ට ආසාවකින්. ඒ පත්තර ම දැන් පල වෙනවා, මෙලෝ රහක් නැති තරම්. තනිකරම ‘ප්‍රශ්ණෝත්තර පත්තර‘ වගේ. අපි පුංචි කාලෙත් එහෙම පත්තරත් තිබුණා. ඒත් ඒවා ගත්තේ මුලු ජීවිතයම විභාග උණෙන් පෙලුන පොරවල් විතරයි. දැන් හැම එකකටම ඒවා බෝ වෙලා.
මේ ක්‍රමය යටතේ කියවන්නේ ලකුණු ගන්න. ලකුණු දෙන ප්‍රශ්ණත් උන්ගේ; උත්තරත් උන්ගේ. ඒ ඒ ප්‍රශ්නවලට දෙන්න ඕන උත්තර මෙන්න මේවා කියල පැහැදිලි කරලා උන් පොත් පත්තර ගහනවා. ලකුණු ගන්නනම් ඒවා සල්ලි දිල ගන්න ඕන.
මේ විදියට දැන් සමහර විෂයයන්ට ආණ්ඩුවෙන් පෙළ පොත් නැහැ. ඒත් පේපර් එක හදන පොර ලියනවා පොතක්. නිල නොලත් පෙළ පොත ඒකයි. පොර ‘කතිපයාධිකාරියෙක්‘ (ටීම් ඒකාධිපතියෙක්නම්) සහචර පොරවල් කීපදෙනෙක්ගේ පොතුත් නියම කරනවා. එතකොට ඒකත් මාර්කට්.
දැන් ප්‍රාථමික පංතිවල පැවරුම් දෙනවා. චිත්‍ර අතින් අඳින්න බැහැ. පින්තූර අලවන්න ඕන. ඒ පිංතූර පංතියෙන් පංතියට වෙන වෙන ම ගහන පත්තර තියෙනවා. ඉතින් ඒකත් මාර්කට්.
ආණ්ඩුවෙන් විභාග තියනවා. නිර්දේශිත පිළිතුරු දෙන්නේ නෑ ශිෂ්‍යයන්ට. ඒවා දෙන්නේ ප්‍රකාශක වෙළෙන්දන්ට. විභාග දෙපාර්තමේන්තුවෙන් ගන්න පුළුවන් ප්‍රශ්න පත්තරේ විතරයි. ඒකත් ලොකු කට්ටක් කාලා. ප්‍රශ්න-පිළිතුරු ඇතුළත් පොත් ගහනවා අර ප්‍රකාශන ආයතන. එක ම තමයි හැමෝ ම ගහන්නේ. පුදුම වැඩේ කියන්නේ ගුරුවරු ඉඳන් ම කියනවා අහවල් ප්‍රකාශන ආයතනයේ එක ගන්න කියලා.
අද ළමයෙකුට ළමා කතන්දර පොතක් හරි ලැබෙන්නේ ඉසකෝලේ නිර්දේශ කරපු පොතක් විදියට. මට හිතා ගන්න පුළුවන් එතකොට ඒ ළමයටත් පොත් ගැන ඇති වෙන ජුගුප්සාව.
මේ කාලකන්නි නිලධර තන්ත්‍රයෙන් ගැලවිලා ටිකක් හරි රස විඳින්න පුළුවන් අන්තර්ජාලේයි ටිවි එකයි විතරයි. ඒකත් සාපේක්ෂයි. ඉතින් එතනට අළුත් පරපුර යොමු වෙද්දී පත්තර-පොත් අතහැරෙන ඒක ගැන පුදුම වෙන්න දෙයක් නෑ කියලයි මට හිතෙන්නේ. ඒ වගේ ම ඒකට වගකියන්න ඕන අධ්‍යාපන- සාහිත්‍ය බලධරයන් වගේ ම උන්ගේ ගොබ්බ මාර්ගෝපදේශන-නියෝග ගෙඩි පිටින් ගිලගන්න මේ මැටි මෝල් ජනතාව !
මේ විදියට අපේ රටේ තියෙන්නේ කෘතිම ව හදපු පොත්-පත්තර මාර්කට් එකක්. ඒක හදල තියෙන්නේ බලධාරීන්. මේ මැටි සමාජය කිසිම ප්‍රශ්නයක් අහන්නේ නැතිව ඒක ගිලල දානවා. මේ පොත්-පත්තර මාර්කට් එක අන්තිම වැඩවසම්. ඒක හදන්නේ වෙළෙන්දොමත් නෙවෙයි. නිලධාරින්. නිෂ්පාදන ධනපතින් වෙනුවට නිලධාරින් ධනපතීන් වෙන මේ වගේ අඩු දියුණු සමාජයක රසාස්වාදනය ඉහළ නැංවීමේ ව්‍යාපෘතියක වගකිමක් අපේක්ෂා කරන්න පුලුවන් කාගෙන්ද ? කවුරුවත් නෑ කියන එක ම නෙවෙයි. ඒත්, මේක මට ප්‍රශ්නයක්.
